Gorąca dyskusja dotycząca przyszłości recyklingu w Polsce zwieńczyła XII IATI Monday Business Meeting w miniony poniedziałek w Instytucje Metali Nieżelaznych w Gliwicach. Współorganizatorami spotkania byli: Instytut Metali Nieżelaznych, Klaster Gospodarki Odpadowej i Recyklingu, Izba Gospodarcza Metali Nieżelaznych i Recyklingu oraz IATI.
12 lutego 2018 r. odbyło się kolejne spotkanie naukowców z przedstawicielami przemysłu i instytucji otoczenia biznesu z cyklu IATI Monday Business Meeting. Spotkanie otworzył Dyrektor Instytutu Metali Nieżelaznych prof. Zbigniew Śmieszek, który w imieniu organizatorów przywitał licznie przybyłych gości.
Prezentacje przedstawili kolejno:
Rafał Szkop – reprezentujący KGHM Polska Miedź S.A., jednocześnie Prezes Europejskiej Platformy Technologicznej Zrównoważonego Rozwoju Surowców (ETP SMR), który omówił działalność i możliwości współpracy z tą Platformą. ETP SMR jest stowarzyszeniem podmiotów działających w Sektorze Surowców Mineralnych w całym łańcuchu wartości, jest uznana za oficjalnego partnera Komisji Europejskiej.
Dr hab. Joanna Kulczycka, prof. AGH Prezes Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu, omówiła działalność UE w zakresie surowców: „Europejskie partnerstwo na rzecz innowacji” i „Europejską platformę ds. gospodarki o obiegu zamkniętym”.
Wiktor Kowalczyk z KGHM Polska Miedź S.A. nakreślił strategię zrównoważonego rozwoju spółki, która obejmuje:
- rozwój aktywów i utrzymanie produkcji
- projekt KGHM 4.0, czyli zastosowanie w przyszłości najnowszych technologii takich jak IoT (Internet rzeczy), pionową/poziomą integrację softwarową wielu funkcjonujących systemów IT, analizy Big Data, systemy oparte o rozszerzoną rzeczywistość
- wdrożenie „gospodarki obiegu zamkniętego”
- działalność innowacyjną.
Przyjęta strategia Spółki realizowana będzie m.in. poprzez udział w międzynarodowych organizacjach, inicjatywach i programach badawczo-rozwojowych, w tym Horyzont 2020 oraz LIFE (maj 2018). Tym samym prelegent nawiązał m.in. do propozycji współpracy z 21 instytucjami, w tym IATI, w programach badawczych Horyzont 2020 (partnerzy IATI otrzymali kopię pisma z dnia 10.01.2018 r.; fiszki projektowe można przesyłać do Biura IATI w Krakowie bądź Wrocławiu).
Krzysztof Kubacki, General Manager „EIT RawMaterials omówił Regional Innovation Scheme jako instrument wspierania innowacji w sektorze surowców w Polsce i innych krajach regionu.
Kazimierz Poznański, Prezes Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i Recyklingu, omówił wyzwania programu sektorowego „Innowacyjny recykling” – projekt zakończy się 31 stycznia 2022 roku, a agenda badawcza wynosi 619 mln. zł.
Piotr Czekierda, Pełnomocnik Zarządu KGHM Cuprum Sp. z o.o., przedstawił efekty dotychczasowej współpracy ze start-up’ami (powstało wiele ciekawych projektów, m.in. PREDICTAIL służący do przewidywania usterek dużych maszyn w oparciu o analizy Big Data) oraz propozycje współpracy dla start-up’ów w ramach Programu Akceleracyjnego Grupy KGHM.
Witold Kurylak z Instytutu Metali Nieżelaznych oraz dr Marzena Smol z Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk krótko omówili dotychczasowe doświadczenia reprezentowanych Instytutów w realizacji projektów w ramach KIC Raw Materials.
Agnieszka Czaplicka z Biura IATI przedstawiła możliwości współpracy Unii Europejskiej z Ameryką Południową oraz zaprosiła do udziału w targach i konwencji METS’2018 (http://www.mets2018.eu/en/), które odbędą się w Madrycie w dniach 10-12 kwietnia 2018 r.
Jolanta Okońska-Kubicka, Koordynator Klastra Gospodarki Odpadowej i Recyklingu (klaster kluczowy), omówiła projekt dot. umiędzynarodowienia podmiotów klastra oraz zarysowała wizję rozwoju dla Krajowych Inteligentnych Specjalizacji do 2023 r.
Po prezentacjach miała miejsce dyskusja nt. „Czy w Polsce potrzebny jest program flagowy dla metali i re-metali?”. Henryk Karaś – przedstawiciel Ministerstwa Środowiska oraz członek UE EIP on RawMaterials, a także Komisji ds. Technologii i Analityki w działalności górniczo-geologicznej Ministerstwa Środowiska – przedstawił obecną i przyszłą sytuację Polski w zakresie zapotrzebowania na metale, w kontekście rozwijającej się gospodarki. Jest wiadomym, że dla rozwoju gospodarki niezbędne są surowce, a rozwój wielu nowoczesnych dziedzin wymaga dostępu do zasobów metali rzadkich. W grudniu 2015 r. Komisja Europejska zatwierdziła program Circular Economy Package w celu wsparcia zmian w gospodarce UE, przyjmujący za priorytet recykling metali w gospodarce, w opozycji do ich wydobycia ze źródeł pierwotnych. Tymczasem w Polsce recykling kojarzony jest głównie z odpadami ze szkła, tworzyw sztucznych i papieru, a brakuje np. standardów przetwarzania elektrośmieci (będących źródłem wtórnym rzadkich metali), brakuje stabilnych warunków prawnych oraz zachęt promujących odzysk i recykling surowców z ZSEE, edukacja w tym zakresie jest na niskim poziomie. Skutkiem tego odzyskiwane surowce są złej jakości, rozwija się szara strefa i korupcja, a znaczna część „wartościowych” elektrośmieci jest odzyskiwana poza granicami kraju. Zdaniem ekspertów obecna sytuacja wymaga podjęcia działań zmierzających do nadania większego znaczenia problematyce recyklingu metali w programach rządowych. W konkluzji pojawiła się propozycja wystosowania listu otwartego do Prezesa Rady Ministrów, pana Mateusza Morawieckiego, rekomendującego rozszerzenie katalogu programów flagowych wpisanych do „Strategii na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” o program flagowy „Polskie Re-Surowce”. Propozycja ta zyskała poparcie uczestników spotkania.
Dorota Taraszewska-Zalipska
Prezentacje:
Rafał Szkop, KGHM Polska Miedź S.A. i Prezes EPTZRS – Działalność i możliwości współpracy z Europejską Platformą Technologiczną Zrównoważonego Rozwoju Surowców
Joanna Kulczycka, Prezes Klastra GOIR – Działalność UE w zakresie surowców – Europejskie Partnerstwo na rzecz innowacji i Europejska Platformy ds. Gospodarki o obiegu zamkniętym
Wiktor Kowalczyk, KGHM Polska Miedź S.A. – Planowany udział w projektach międzynarodowych KGHM Polska Miedź S.A.
Krzysztof Kubacki, General Manager – EIT RawMaterials – Regional Innovation Scheme jako instrument wspierania innowacji w sektorze surowców w Polsce i innych krajach regionu
Kazimierz Poznański, Prezes Izby Gospodarczą Metali Nieżelaznych i Recyklingu – Innowacyjny recykling – program sektorowy – wyzwania
Piotr Czekierda, Pełnomocnik Zarządu KGHM Cuprum sp. z o.o. – CBR – Program Akceleracyjny Grupy KGHM – propozycje dla start up’ów
Witold Kurylak, IMN – Doświadczenia IMN w realizacji projektów w ramach KIC Raw Materials
Marzena Smol, IGSMiE PAN – Doświadczenia IGSMiE PAN w realizacji projektów w ramach KIC Raw Materials
Agnieszka Czaplicka IATI – Współpraca Unia Europejska a Ameryka Południowa – targi i projekty
Jolanta Okońska-Kubica, Koordynator Klastra GOIR -Klaster Gospodarki Odpadowej i Recyklingu projekt na umiędzynarodowienie podmiotów Klastra nowy nabór
Henryk Karaś, przedstawiciel Ministerstwa Środowiska w programie UE EIP on RM, Komisja ds Technologii i Analityki w działalności górn.-geol. MŚr – Czy w Polsce potrzebny jest program flagowy dla metali i re-metali?
